Hayati: Sheikh Abeid Amani Karume
Rais wa Awamu ya kwanza wa Zanzibar.

Awamu ya Kwanza ya Uongozi wa Kitaifa Zanzibar ilikuwa chini ya Chama cha Afro-Shirazi kilichoongozwa na Marehemu Mzee Abeid Amani Karume ambaye alikuwa ni Rais wa Kwanza wa Jamhuri ya Watu wa Zanzibar na Mwenyekiti wa Baraza la Mapinduzi. Awamu hii ni muhimu sana katika historia ya nchi ya Zanzibar. Ndiyo Awamu iliyoweka dira ya mwelekeo wa Zanzibar katika masuala ya kiuchumi, kisiasa na kijamii ili kufikia malengo yaliyowekwa na Chama cha Afro Shirazi Party (ASP). Ni dhahiri kwamba awamu hii ililazimika kuchukua hatua madhubuti na kwa umakini mkubwa ili kuhakikisha kuwa lengo la Mapinduzi linafikiwa na kuwanufaisha Wazanzibari wote. Uongozi ulifuata misingi ya kuongozi kwa kuonesha njia ambapo viongozi wa Serikali walikuwa mstari wa mbele katika utekelezaji wa kila shughuli ya maendeleo iliyofanywa na wananchi. Hiki ni kipindi ambacho dhana ya kujitolea katika ujenzi wa Taifa ilikuwa ndio dira ya utekelezaji wa shughuli za Serikali. Katika hali hiyo Serikali ya ASP ilianza kutekeleza ahadi zake zilizoorodheshwa katika Manifesto ya ASP.

Baada ya kifo cha Mzee Abeid Amani Karume mwaka 1972, Mheshimiwa Aboud Jumbe Mwinyi alipendekezwa na hatimaye kuthibitishwa na Baraza la Mapinduzi (BLM) katika kikao kilichofanyika tarehe 11 Aprili, 1972 Makao Makuu ya Afro Shirazi Party (ASP) Kisiwandui Zanzibar.

Kwa dhamira ya kuimarisha Muungano na kuzingatia mafanikio yaliyopatikana tangu nchi mbili hizi kuungana, vyama vilivyoongoza Zanzibar (ASP) na Tanganyika Association National Unity (TANU) viliunganishwa tarehe 5 Februari 1977 na kuzaliwa Chama cha Mapinduzi (CCM). Kwa mujibu wa mfumo wa kisiasa wa wakati huo, Chama cha Mapinduzi kilishika hatamu ya kusimamia Dola ya Serikali zote mbili. Awamu hii itakumbukwa Zaidi kwa kuasisi na kuimarisha misingi ya demokrasia na utawala chini ya mfumo wa Chama kimoja.

Mheshimiwa: Ali Hassan Mwinyi
Rais wa Awamu ya Tatu wa Zanzibar

Baada ya kujiuzulu Rais wa Awamu ya Pili, kiongozi aliyeteuliwa kushika nafasi ya Urais wa Zanzibar ni Mzee Ali Hassan Mwinyi. Nafasi ambayo alidumu nayo kwa muda wa mwaka mmoja na nusu kabla ya kuteuliwa na kuchaguliwa kushika nafasi ya Urais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania. Rais Ali Hassan Mwinyi alimteua Mheshimiwa Seif Sharif Hamad kushika nafasi ya Waziri Kiongozi ambaye, kwa mujibu wa Katiba ya Zanzibar ya mwaka 1984, alikuwa ni msaidizi wa Rais na Mkuu wa shughuli za Serikali katika Baraza la Wawakilishi

Hayati: Mzee Idris Abdulwakil
Rais Awamu ya Nne wa Zanzibar

Halmashauri Kuu ya CCM ilipitisha jina la Mhe. Idris Abdulwakil kwa ajili ya uchaguzi uliofanyika tarehe 13 Oktoba, 1985. Mzee Idris Abdulwakil naye aliendeleza mfumo ule ule wa Serikali wenye kuzingatia mihimili mitatu ya Dola ambapo pia alimteua Mhe. Seif Sharif Hamad kuendelea na wadhifa wa Waziri Kiongozi. Hata hivyo, katika kuimarisha utendaji wa Serikali, tarehe 26 Januari 1988, Rais wa Zanzibar na Mwenyekiti wa Baraza la Mapinduzi alilivunja Baraza la Mapinduzi na baadae kumteua Mheshimiwa Dkt. Omar Ali Juma kushika nafasi ya Waziri Kiongozi badala ya Mhe. Seif Sharif Hamad. Uongozi wa Mheshimiwa Idris Abdulwakil ulimalizika baada ya Uchaguzi Mkuu wa Oktoba mwaka 1990.

 

Mheshimiwa: Dkt. Amani Abied Karume
Rais wa Awamu ya sita wa Zanzibar.

Serikali ya awamu ya sita iliongozwa na Mhe. Dkt. Amani Abeid Karume baada ya kuchaguliwa na wananchi wa Zanzibar katika Uchaguzi Mkuu uliofanyika mwaka 2000 na 2005. Awamu ya sita ya uongozi ilikuwa na vipindi viwili (2000-2005) na (2005-2010). Kama awamu zilizopita Serikali ya Awamu hii iliendelea kulinda na kuendeleza misingi iliyowekwa. Katika vipindi vyote hivyo Mhe. Dkt. Amani Abeid Karume alimteuwa Mhe. Shamsi Vuai Nahodha kuwa Waziri Kiongozi. Na katika kipindi cha pili alimteuwa Mhe. Ali Juma Shamuhuna kuwa Naibu Waziri Kiongozi.

Mabadiliko hayo ya Katiba yalitokana na maamuzi ya viongozi wa vyama vya siasa (Mhe. Dkt. Amani Abeid Karume ambaye alikuwa Makamu Mwenyekiti wa Chama cha Mapinduzi (CCM) Zanzibar na Mhe. Seif Sharif Hamad ambaye ni Katibu Mkuu Civil United Front (CUF) Taifa ya kukubali kuanzisha Serikali ya Umoja wa Kitaifa Zanzibar baada ya Uchaguzi Mkuu wa mwaka 2010. Maamuzi ya viongozi hawa yaliungwa mkono na wananchi wa Zanzibar katika kura ya maoni iliyopigwa tarehe 31 Julai, 2010. Uongozi wa Dkt. Amani Abeid Karume ulimazika baada ya Uchaguzi Mkuu wa mwaka 2010.

Mheshimiwa Dkt. Ali Mohamed Shein
Rais wa Awamu ya Saba wa Zanzibar

Katika Awamu ya Saba ya Urais wa Zanzibar chini ya Mheshimiwa Dkt. Ali Mohamed Shein, Muundo wa Serikali ya Mapinduzi ya Zanzibar umebadilika kutoka mfumo wa Serikali inayoongozwa na Chama kilichoshinda peke yake kwenda katika mfumo wa Serikali ya Umoja wa Kitaifa ambapo chama kilichoshinda kinashirikiana na chama kilichoshika nafasi ya pili katika kuunda Serikali.

Serikali ya Umoja wa Kitaifa inaongozwa na Rais ambaye anasaidiwa na Makamu wa Kwanza na wa Pili wa Rais na kufuta nafasi ya Waziri Kiongozi iliyokuwepo kabla ya marekebisho hayo ya Katiba. Kwa mujibu wa marekebisho hayo, Rais anatoka Chama kilichoongoza katika Uchaguzi Mkuu, Makamu wa kwanza wa Rais anateuliwa na Rais baada ya kushauriana na Chama kilichoshinda nafasi ya pili katika matokeo ya uchaguzi wa Rais; na Makamu wa Pili wa Rais anateuliwa na Rais kutoka miongoni mwa Wajumbe wa Baraza la Wawakilishi kutoka Chama anachotoka Rais na ndiye atakayekuwa Mtendaji Mkuu wa Shughuli za Serikali. Marekebisho hayo pia yamemuweka Katibu wa Baraza la Mapinduzi kuwa ni Katibu Mkuu Kiongozi na Mkuu wa Utumishi wa Umma Zanzibar.

Aidha, muundo huu wa Serikali ya Mapinduzi ya Zanzibar yenye Mfumo wa Umoja wa Kitaifa umeendelea kuendesha shughuli zake kupitia Baraza la Wawakilishi ambacho ndicho chombo kikuu cha kutunga Sheria Zanzibar, Baraza la Mapinduzi pamoja na Mahakama. Mihimili yoye mitatu inafanya kazi kwa uhuru na kujitegemea. Serikali ya Umoja wa Kitaifa inaendelea kulinda na kutetea malengo ya Mapinduzi ya Zanzibar ya mwaka1964 kwa kuwaunganisha wananchi wa Zanzibar kuwa kitu kimoja na kusahau tafauti zao za kisiasa.

Serikali ya Mapinduzi ya Zanzibar ya Awamu ya nane  iliingia Madarakani Oktoba 2020 inayoongozwa na Mhe: Dkt. Hussein Ali Hassan Mwinyi imedhamiria  kupanua wigo wa matumizi endelevu ya bahari na rasimali zake ili kujenga Uchumi imara kwa kufanya Mapinduzi ya Kiuchumi kwa kuendeleza Uchumi wa Buluu na kuweka mkazo katika kuziimarisha sekta za huduma ikiwemo Sekta ya utalii ambayo ni Muhimili Mkuu wa Uchumi wa Zanzibar ambapo vipaumbele zaidi ni Kuimarisha Sekta mbali mbali za maendeleo na kukukza uchumi wa Nchi kwa Kuimarisha ukusanyaji  wa mapato ya Serikali,Kuwa na ubunifu katika kutekeleza majukumu ya taasisi za Serikali, Kuimarisha Utawala  Bora kwa kupiga  vita rushwa, ubadhirifu  wa mali ya umma,kuwa na utamaduni wa kuwasikiliza wananchi, Uwajibikaji, Kuondoa urasimu na usumbufu katika kutoa huduma kwa Wananchi. Kusimamia Masalahi ya Watumishi wa Umma, 
kutoa Taarifa kwa Jamii kuhusu shughuli zinazotekelezwa na taasisi za Serikali.